Cafelat Robot Barista

bvds
Berichten: 2569
Lid geworden op: do 30 okt 2008, 22:54

Cafelat Robot Barista

Berichtdoor bvds » do 30 mei 2019, 16:44

Besten,

Bij deze wil ik mijn ervaringen delen die ik in de afgelopen weken heb opgedaan met de Cafelat Robot.

Afbeelding

Zoals jullie weten ben ik al jaren fan van de kleine home levers en ken ik ze nagenoeg allemaal uit eigen ervaring. Nadat ik de ontwikkeling van de Robot op de voet had gevolgd en de eerste (positieve) reviews op https://www.home-barista.com/reviews/ca ... 54483.html had gelezen, heb ik besloten om voor meer informatie contact op te nemen met Paul Pratt. Hij vertelde mij dat ESW na de WOC in Berlijn de Robots bestemd voor de Europse markt gaat importeren. Al snel had ik daarna ook contact met Henk Langkemper van ESW. Henk en Paul kennen elkaar al jaren vanwege hun gezamenlijke "hobby". Het gevolg van mijn contact met Henk en Paul was het idee voor deze review.

Voor wat betreft mijn disclosure: ik word niet betaald door Cafelat noch door ESW. Ook heb ik geen machine cadeau gekregen. Ik heb op dit moment enkel een Robot van Paul Pratt in bruikleen. Dit betekent dus dat ik onafhankelijk ben en mijn mening zonder enig voorbehoud kan geven. Ik kan je vast verklappen dat ik tot nu toe heel veel plezier heb beleefd aan het spelen met de retro groene Barista Robot. Hiervoor dank ik de beide heren dan ook hartelijk!

Introductie

De Robot is een moderne (en verbeterde!) incarnatie van de Faema Baby uit de jaren 50. De ontwerper van de machine is Paul Pratt, eigenaar van Cafelat. Paul heeft een jarenlange ervaring met het vakkundig restaureren van klassieke espresso machines uit vooral de jaren 50 en 60. Hij steekt de gelijkenis met de Faema absoluut niet onder stoelen of banken. Sterker nog, hij laat duidelijk weten dat hij liefhebber is van de Baby. De machine is in 2017 als Kickstarter project begonnen en sinds 2018 via de Cafelat store verkrijgbaar.

De Robot is een stuk zwaarder geworden dan zijn voorbeeld en biedt bovendien diverse voordelen qua gebruik. Over het gebruik later meer. De hele machine straalt een tijdloze eenvoud en functionaliteit uit. De Robot weegt pak 'm beet 3 kilo. Het frame is van aluminium, terwijl alle delen die met water in contact komen van RVS zijn. Dat laatste geldt ook voor de lever armen. Wat meteen opvalt is hoe goed de machine in elkaar steekt. Hier is nergens bespaard op onderdelen of aspecten die essentieel zijn voor de kwaliteit van de constructie. Het moge duidelijk zijn dat de Robot van een heel andere orde is dan de Rock; ook een op de Faema Baby geinspireerde, maar naar mijn mening inferieure machine!

De Robot is verkrijgbaar in aluminium look of gespoten in diverse vintage kleuren, waaronder geel, blauw en groen. Verder kun je als koper nog kiezen tussen de normale of de Barista versie. Deze laatste heeft een drukmeter die de druk tijdens extractie weergeeft. Op deze manier is pressure profiling "on the fly" dus mogelijk.

Afbeelding

De Barista editie zal in Europa 469 euro gaan kosten. De prijs van de normale versie komt op 399 euro te liggen. Dat zijn zo op het eerste gezicht forse bedragen, maar als je beseft hoeveel tijd en moeite er in het ontwerp is gestoken en hoe goed en degelijk de machine gebouwd is, dan is de machine het wat mij betreft echt wel waard. Zeker als je bedenkt dat Paul alle machines zelf met de hand in elkaar schroeft en vooraf zorgvuldig test. Dat kost gewoon veel tijd. En als je er eenmaal proefondervindelijk achter bent gekomen hoe makkelijk de machine in het dagelijks gebruik is en hoe goed de shots zijn, dan ben je de prijs weer snel vergeten. Het prijsverschil tussen de normale en Barista versie vind ik trouwens relatief klein als je bedenkt wat een dergelijke accessoire voor een Pavoni of Strietman kost. De manometeter kan je overigens ook later als upgrade kopen of indien gewenst weer demonteren.

Out of the box

De Robot zit verpakt in een degelijke en compacte verpakking.

Afbeelding

De machine is eenmaal uit de doos gehaald al helemaal gemonteerd. Wel adviseer ik de schroeven onder de voet waarmee het frame op het onderstel gemonteerd is even te checken. Bij mij zaten ze nogal los en ik heb hierover ook al een aantal maal op home-barista gelezen. Wellicht heeft Paul dit bewust gedaan, zodat er minder spanning in het frame zit en daarmee de kans op transportschade kleiner is. Iets om nog eens na te vragen. De Robot zelf staat dankzij een rubberen ring onder de voet als een huis. In een klein doosje zitten diverse losse onderdelen en bijgeleverde accessoires, te weten:

1) Een RVS tamper: in het handvat zit een gat waarmee je de tamper na het tampen makkelijker uit de hoge basket kunt krijgen. Check wel even of je vinger niet beklemd raakt.

Afbeelding

Het handvat van de tamper past trouwens ook precies in de uiteinden van de armen en kan daar dus na gebruik opgeborgen worden.

Afbeelding

2) Een portafilter: deze is net als de andere all-in-one portafilters van Cafelat zowel naked als met dubbele uitloop te gebruiken. De uitloop kun je er eenvoudig op- en afschroeven en sluit middels een siliconen ring.

Afbeelding

De purist gaat natuurlijk voor naked. Goed om te weten dat de dubbele uitloop aardig wat massa heeft met als gevolg dat de temperatuur zonder voorverwarmen een paar graden lager uitvalt.

Afbeelding

Opvallend is dat je de portafilter net als bij de Strietman zowel links- als rechtsom in de groep kunt draaien.

3) Een basket: deze is net zo hoog als de portafilter en doet meteen dienst als doseertrechter. Je kunt dus rechtstreeks in de basket malen en indien gewenst WDT toepassen.

Afbeelding

Afbeelding

De basket doet ook meteen dienst als waterreservoir cq boiler. Het grote voordeel hiervan in vergelijking met de Flair is dat je minder losse onderdelen hebt. Bovendien is de vulopening veel groter. Dit alles maakt dat de work flow veel relaxter en sneller is. Op verzoek kan de liefhebber van voorgemalen koffie trouwens ook een "pressurised basket" bestellen. Ik heb deze zelf niet getest, maar heb begrepen dat het resultaat met bijvoorbeeld Illy preground coffee minstens zo goed is als Nespresso. Aan mij niet besteed. Opmerkelijk is dat de diameter van de basket 58 mm is. Net zo groot als bij espresso machines met een commerciële groep en dus een stuk groter dan de veelgebruikte 49 mm op home levers als de Elektra microcasa a leva, Pavoni, Olympia Cremina en Strietman of de 45 mm van o.a. de Flair en Ponte Vecchio. Ik heb me laten vertellen dat de basket samen met de lever armen de grootste uitdaging waren. Paul heeft eindeloos gevarieerd met de hoogte van de basket en de dikte van het RVS om de goede temperatuurstabiliteit te garanderen.

4) Een douche screen: deze past net als de tamper heel precies in de basket. Er zit in het midden een pinnetje waarmee je de douche na je extractie eenvoudig kunt verwijderen.

Afbeelding

In de onderkant van de piston zit een gat die precies over het pinnetje valt tegen het einde van de pull.

Afbeelding

Wederom een goed doordacht detail. Dit soort slimmigheden dragen bij aan het comfort. Later zal ik nog terugkomen op het kleine risico van beschadiging van dit pinnetje bij verkeerd gebruik.

5) Een siliconen matje dat je dubbel kan gebruiken. De ene kant heeft twee rondingen en is bedoeld om je tamper op te laten rusten of als tamping matje.

Afbeelding

De andere kant is geribbeld en te gebruiken als onderlegger voor de kopjes.

Afbeelding

6) Een reserve groepring. Deze is net als de andere groepringen van Cafelat gemaakt van siliconen. Omdat siliconen niet uitdroogt zouden deze pakkingen in principe jaren lang mee moeten kunnen gaan. Wat siliconenvet is al in het pakket inbegrepen. Dat is nog eens service.

7) Een stopje voor het geval je de drukmeter zou willen demonteren. Aan alles is gedacht.

Afbeelding

Het gebruik

Natuurlijk kun je de Robot gebruiken zoals je zelf wilt. Dit is mijn dagelijkse routine:

1) Maal rechtstreeks in de portafilter met basket. Volgens de manual kun je tussen de 10 en 22 gram doseren. Mijn ervaring is dat ca. 16 gram het minimum is voor een goede extractie. Ik kies meestal zoals bij dit shot voor 18 gram.

Afbeelding

2) Roer het maalsel even om. Wat mij betreft is WDT met alle malers nuttig, maar bij een single dosing on demand maler als de Niche Zero een must.

Afbeelding

3) Tamp met lichte vingerdruk. Harder tampen voegt niks toe en bemoeilijkt alleen maar de preinfusie.

Afbeelding

4) Plaats de douche screen op de koffie en druk zonder kracht aan. Op deze manier voorkom je lucht tussen het koffiebed en de screen en weet je zeker dat de screen niet scheef zit.

Afbeelding

5) Giet voorzichtig kokend water uit de quooker tot 1 cm onder de rand. Minder vulling is niet aan te raden omdat je dan met lucht zit tussen de puck en de onderkant van de seal. Zonder overbodige lucht krijg je tijdens de extractie meer feedback. Meer vulling is ook niet aan te raden, want dan knoei je snel (kokend water!) en gaat de boel lekken bij het indraaien van de filterdrager. Natuurlijk kun je ook een waterkoker gebruiken. Neem in dat geval water dat net van de kook af is.

Afbeelding

Het water koelt snel af tot een graad of 92. Voor mij ideaal en voorverwarmen is dus niet zoals bij de Flair of Mypressi perse nodig. Zeker niet bij medium (en dark) roast. Bij hele lichte branding kun je de portafilter en basket vooraf even met heet water voorverwarmen. Je komt dan een paar graden hoger uit qua temperatuur. Wat ook werkt is het weggieten van het hete (en inmiddels wat troebele) water na een eerste vulling en daarna opnieuw kokend water erop gieten. De screen blijft gewoon op zijn plaats zitten!

Afbeelding

) Breng de lever armen omhoog en draai de geprepareerde filterdrager in de groep. Let op: de armen vallen vanzelf weer omlaag, dus die moet je met één hand vasthouden terwijl je met je andere hand de filterdrager erin draait.

Afbeelding

Het is normaal dat de portafilter wat wiebelig in de groep zit. Tijdens het extraheren centreert de boel zich vanzelf.

7) Druk met lichte druk omlaag voor de preinfusie. Ik gebruik hiervoor doorgaans max. 2 bar. Je kunt naar hartenlust experimenteren met de lengte en duur van de preinfusie. Alles is hier mogelijk.

Afbeelding

8) Bouw de druk rustig op en extraheer bij 6-7 bar. Meer druk is mogelijk, maar dit kost verhoudingsgewijs veel kracht. Paul adviseert om tot maximaal 8 bar te gaan. Zoals met elke lever is het even zoeken naar een methode die lekker werkt. Ik ga meestal door de knieën, zodat ik goed zicht heb op zowel de flow als de drukmeter. Op deze manier kun je als het ware een beetje hangen aan de armen. En ik laat de muis van mijn duimen rusten tegen het uiteinde van de armen.

Afbeelding

Rechtopstaand drukken kan natuurlijk ook. In dat geval kun je er met je lichaamsgewicht een beetje in leunen. Wees wel een beetje subtiel! Paul raadt af om met je vingers achter het frame te haken en dan de boel samen te drukken. Dit geeft een mooie hefboom maar kan ook het frame ontwrichten. Dus beter niet doen.

Afbeelding

Net als met de preinfusie is de charme van een manual lever dat de mogelijkheden schier onbegrensd zijn.

De drukmeter is absoluut niet nodig, helpt wel met de consistentie van shot tot shot. Zonder de meter vaar je op gevoel en kijk je naar de flow. Met wat oefenen krijg je ook zo fantastische shots, maar ik merk dat er zowel inter- als intrashot best een behoorlijke variatie in druk is als ik niet op de meter let. Wellicht een kwestie van muscle memory, maar ook op de Strietman kon ik de drukmeter van Gabor zeer waarderen. Als je de versie zonder drukmeter hebt, dan kan ik aanraden om er een paar keer een personenweegschaal onder te zetten: voor 7 bar druk moet je ongeveer tot 20 kilo gewicht op de weegschaal drukken (dit is feitelijk 17 kilo druk omdat de Robot zelf 3 kilo gewicht in de schaal legt).

9) Stop met drukken als je genoeg opbrengst hebt. Ik mik doorgaans op 50% brew ratio en stop dus bij ca. 36 gram met drukken. Als je wilt kun je tot wel 60 gram espresso extraheren! Je hebt dus in tegenstelling tot veel andere kleine home levers geen tweede pull nodig. En dus zeker ook geen Fellini pull. Tegen het einde van de extractie bouw ik de druk rustig af en trek dan de armen ongeveer een cm omhoog. Dit stopt de extractie en voorkomt nadruppelen.

10) Plaats een ander kopje onder de groep en laat de armen weer los. Nu kun je eerst genieten van je espresso (in dit geval een gewassen Yirgacheffe (Idido) van Pti ;)) of meteen de armen weer omlaag drukken om het overtollige water te verwijderen.

Afbeelding

Paul Pratt adviseert in zijn handleiding ook een zogenaamde tweede "cleaning pull" voor een drogere puck. Het nadeel hiervan is dat er bij het omhoog brengen van de armen een kleine kans bestaat dat de screen scheef getrokken wordt. Bij het weer opnieuw naar benden drukken van de piston valt het gat dan niet meer precies over het pinnetje. Je voelt dan weerstand. Als je dan toch met kracht door zou drukken, kun je het pinnetje verbuigen. Om deze reden raad ik de cleaning pull af. Na de eerste pull is de puck toch al droog genoeg om goed uit te kunnen kloppen. Hiervoor breng je de armen weer helemaal omhoog en draai je de portafilter er links- of rechtsom uit. Je kunt er zelfs voor kiezen om niet het overtollige water eerst door te drukken. In dat geval draai je de portafilter er na afloop van je shot meteen uit en spoel je het restant van het water en de nog drassige puck gewoon weg.

Natuurlijk kun je met de Robot geen melk opschuimen. Geen nood, als je geen machine met stoompijp hebt dan kun je met een French press of in onderstaand geval een Frabosk uitstekend opschuimen. Het resultaat was een heerlijke cappuccino met een ongewassen Limu van Peter de Goede. Microfoam is dus ook zonder stoom zeer wel mogelijk! Check:

Afbeelding

(Voor meer info over opchuimen met de Frabosk check: viewtopic.php?t=6757)

11) Spoel de basket schoon en klaar is kees. Of ga terug naar stap 1. Je kunt dus zonder probleem back to back shots maken. Vanaf shot twee ligt de temperatuur wel een paar graden hoger. Hiervoor kun je desgewenst corrigeren door er water op te gieten van enkele graden kouder.

De workflow is alles bij elkaar vergelijkbaar met die van andere manual levers. Het enige verschil is het plaatsen van de screen en het per shot vullen van de cilinder. Dit kost in de praktijk geen noemenswaardige extra tijd. Uitgaande van een quooker of reeds voorgekookt water kost de hele routine circa twee minuten. Tegen de tijd dat elke andere machine is opgewarmd kun je al een aantal shots gemaakt hebben. Dit is met stip de snelste espresso machine die ik ken!

Conclusie en plaatsbepaling

Na de Robot een aantal weken intensief gebruikt te hebben is mijn conclusie kort en krachtig: wat een fijne en goede espressomachine is dit!

De afwerking is top, het formaat klopt, de ergonomie is prima en de workflow is snel, eenvoudig en intuïtief. En dan het belangrijkste: je kunt met de Robot killer shots maken, die net zo goed zijn als die van machines die een veelvoud kosten. De bonen en maler zullen veel eerder de beperkende voorwaarde zijn dan de machine. Ik durf zonder aarzeling te stellen dat de gemiddelde shots van de Robot beter zijn dan die van zeg een Pavoni of de meeste andere kleine levers. Inclusief de Olympia Cremina. Punt. Hij verslaat de Strietman niet, maar doet er wat mij betreft niet of nauwelijks voor onder. De Strietman is en blijft wat mij betreft de benchmark. Het enige echte voordeel van de Strietman vindt ik dat de feedback tijdens extractie nog net iets directer is. Daar staat tegenover dat de Robot in mijn beleving het beste tot zijn recht komt met doseringen in de orde van 18 gram. De Strietman eerder met 15 gram. De directe concurrent van de Robot is de Flair Signature Pro. De Flair is goedkoper en heeft een mooie reiskoffer, maar los daarvan vind ik de Robot op alle fronten de betere machine. Zo is bijvoorbeeld de workflow van de Robot veel aangenamer en is de temperatuucontrole beter voor elkaar.

Is er dan helemaal niks op de Robot aan te merken? Toch wel. Ik vind de drukmeter lastig afleesbaar. Niet zo zeer door het kleine formaat, maar door de hoek. Hier kan de Robot een voorbeeld nemen aan de Flair Signature Pro met zijn kantelbare drukmeter. Paul Pratt heeft me al laten weten dat hij aan een oplossing werkt. En de Robot vraagt wat meer kracht in vergelijking met de de andere kleine manual levers. De grotere diameter van de groep zal hier debet aan zijn. Ik vind dit geen probleem, omdat ik hou van ca. 6 bar shots. Voor mensen die perse met 9 bar willen extraheren is dit wel iets om rekening mee te houden. Helemaal omdat de lever armen niet echt comfortabel zijn bij gebrek aan een grip. Een nog iets langere arm voor meer moment en een dikker en ronder uiteinde zou hier helpen. Nogmaals, zo lang je niet perse met hoge druk hoeft te extraheren is dit echt geen issue. Verder kan ik echt geen nadelen bedenken.

De Robot is een topper!

Wat zou het trouwens leuk zijn als Paul in dezelfde looks een stoom unit zou ontwikkelen!

Bas
Laatst gewijzigd door bvds op zo 09 jun 2019, 14:53, 50 keer totaal gewijzigd.
Espresso: Elektra MCAL / Olympia Cremina '82 / Cafelat Robot / Niche Zero / Eureka XL
Filter: Hario V60 / Chemex / Delter / Melodrip / Comandante MK3 Nitroblade / MK Vario + Ditting steel burrs

Gebruikersavatar
cremalover
Berichten: 6374
Lid geworden op: di 24 mar 2009, 10:23

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor cremalover » do 30 mei 2019, 18:15

Mooi .

Gebruikersavatar
bobbee
Berichten: 13175
Lid geworden op: za 01 sep 2012, 08:39
Locatie: Emmen...

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor bobbee » do 30 mei 2019, 23:13

Prachtige review! Dank hiervoor.

Ps; Bas was laatst bij mij en ik had daardoor de mazzel om de robot in levende lijve te kunnen aanschouwen en testen. Ook ik was zeer onder de indruk van het geheel en hoe mooi de temperatuur zich houdt wanneer je het hete water erin giet. Erg bijzonder als bedenkt dat een flair voorverwarmd moet worden en een pavoni oververhit als je hem wat langer aan laat staan! Het ding doet het echt goed. En hoewel de prijs behoorlijk is moet je wel bedenken dat er geen kosten van onderhoud of onderdelen zijn die je kunt verwachten. Een verwarmingselent zit er niet in!

Voor espresso only drinkers zeker het overwegen waard!!
‘Maak de kritische koffie consument in jezelf los: kijk naar de branddatum, de herkomst etc. Hoe gedetailleerder, hoe beter!’

Pti
Berichten: 3246
Lid geworden op: di 16 jun 2015, 15:43
Locatie: Zaanstad
Contacteer:

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor Pti » vr 31 mei 2019, 08:37

Wauw! Wat een goeie bijdrage Bas en wat cool dat je de machine zo mag proberen. Het klinkt als een serieuze optie voor de espresso only drinker, die misschien een treetje meer basic wil dan de Strietman zonder veel in te leveren op shot- en bouwkwaliteit.

Gebruikersavatar
fransg
Berichten: 14930
Lid geworden op: do 05 jan 2012, 19:51
Locatie: Amsterdam

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor fransg » vr 31 mei 2019, 09:43

Mooi beeldend beschreven -- en met de foto's erbij helemaal af!
Laatst gewijzigd door fransg op vr 31 mei 2019, 15:54, 1 keer totaal gewijzigd.
LONDINIUM R24 & VECTIS - etzMAX - Niche - Honne Hedone - COMPAK R120->GRRR - PUQpress - FZ94 - Tonino

Gebruikersavatar
FrancisPavoni
Berichten: 338
Lid geworden op: zo 13 mar 2016, 00:23

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor FrancisPavoni » vr 31 mei 2019, 12:55

Leuk! Ik heb er indertijd eentje besteld via kickstarter. Het fabriceren van alle onderdelen bleek zo lastig dat Paul er uiteindelijk aardig wat geld bij heeft moeten leggen (ook door hogere verzendkosten).
Daarom is hij nu denk ik ook zo'n 100 euro duurder dan toen. Maar nog steeds het geld meer dan waard!

bvds
Berichten: 2569
Lid geworden op: do 30 okt 2008, 22:54

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor bvds » vr 31 mei 2019, 14:37

Mooi beeldend beschreven -- benieuwd naar foto's en eventueel bewegend beeld om te zien hoe e.e.a. in zijn werk gaat.
De foto's staan er inmiddels bij. Filmpje volgt.
Espresso: Elektra MCAL / Olympia Cremina '82 / Cafelat Robot / Niche Zero / Eureka XL

Filter: Hario V60 / Chemex / Delter / Melodrip / Comandante MK3 Nitroblade / MK Vario + Ditting steel burrs

Gebruikersavatar
fransg
Berichten: 14930
Lid geworden op: do 05 jan 2012, 19:51
Locatie: Amsterdam

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor fransg » vr 31 mei 2019, 15:55

Mooi fotoserie ook!! Daardoor wordt het heel helder. Fraai vormgegeven ding ook, met al die doordachte details. Is een hoop werk geweest dat te ontwikkelen.
LONDINIUM R24 & VECTIS - etzMAX - Niche - Honne Hedone - COMPAK R120->GRRR - PUQpress - FZ94 - Tonino

Gebruikersavatar
we tigers
Berichten: 636
Lid geworden op: za 01 sep 2018, 18:07
Locatie: Breda

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor we tigers » vr 31 mei 2019, 15:59

Mooi verhaal van een een apparaat!
Lijkt me ook wel wat voor op vakantie. Kleurt ook leuk bij mijn oude Eriba ;)
Bezzera Strega (PSM) | Cafelat Robot | Niche Zero | Kinu M47 Phoenix | Cormorant CR 600

fuel
Berichten: 488
Lid geworden op: za 01 dec 2018, 23:00

Re: Cafelat Robot Barista

Berichtdoor fuel » vr 31 mei 2019, 20:12

Leuke review en bijzonder fraai design.
Faema faemina, Weber Key, Lagom P100 & Mini, MK EK43S LU


Terug naar “Hefboom- / lever apparaten”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 24 gasten

cron