Koffiepraat.nl forum over koffie, espresso, filterkoffie, horeca en technieken

Hm, interessant! Ik ga ook even denken hoe het verschil tussen begin en gebrek aan verschil tussen eindtemperatuur verklaard kan worden.

Maar wel interessant, dank voor het testen!

Nog een meting:

reservoir: 26C, groep: 91,9C , verloop van 95,8C naar 92,0C

Het lijkt dus dat de groeps begintemperatuur een behoorlijke invloed heeft op de eindtemperatuur, het eindigt steeds heel dicht in de buurt. Maar dat wisten we eigenlijk wel.

De watertemperatuur in het reservoir, samen met de flush (maar die doe ik steeds gelijk), lijkt meer invloed te hebben op de begintemperatuur van het water tijdens de extractie.

Erg prematuur, ik weet het. Het zijn ook meer vermoedens. Ik zal eens proberen om te meten met een wat hogere groepstemperatuur, kijken wat er dan gebeurt.

Misschien zijn er meer mensen met een Erics die het verloop willen meten. Hoe meer metingen, hoe beter we er wat van kunnen zeggen.
Tijdens de extractie gaat de temp eerst iets omhoog, om daarna weer omlaag te gaan (het z.g. "humped profile). De temperatuur die ik hier opgeef is de hoogste temperatuur die ik meet.

Aangezien de zetgroep bij het begin steeds rond de 92ºC is (ergo: temperatuur zetgroep wordt niet beïnvloed door bijvullen reservoir [en logisch ook] ), denk ik dat het voornamelijk de HX is waar het interessante deel gebeurt.

Ik denk dat het verschil als volgt te verklaren is:
Het water dat je door het HX pompt, loopt steeds in vaste tijd daar doorheen. In die tijd wordt warmte afgegeven van HX naar zetwater; bij het koude water iets meer dan bij het warme water (groter temperatuursverschil -> snellere warmteafgifte). Het warmere water komt toch (door hogere begintemperatuur) op een hogere eindtemperatuur dan het koude water.
Dus: koude water neemt meer warmte op uit je boiler/HX; maar doordat er een beperkte hoeveelheid tijd is waarin het water in contact staat met HX, is het niet genoeg om het verschil met het warme water te dempen.

Ik denk dat beide temperaturen tussen de HX en de zetgroep iets hoger liggen dan de temperatuur die je meet aan het begin van het verloop; en dat de zetgroep de boel iets afkoelt.

Dus: het lijkt erop dat het bijvullen van je reservoir wel degelijk van invloed is op de temperatuur van het zetwater.

Als mijn theorie klopt, zou het temperatuurverschil met een langere HX (of lagere stroomsnelheid van water door HX) wel verdwijnen.

Ik denk dat beide temperaturen tussen de HX en de zetgroep iets hoger liggen dan de temperatuur die je meet aan het begin van het verloop; en dat de zetgroep de boel iets afkoelt.

Inderdaad meet de Erics de temperatuur van het water als het al een eindje door de kop heeft afgelegd (en er dus al door is afgekoeld). De sensor zit behoorlijk aan het eind van het hele traject, zo'n 2,5 cm vóór het bij de douche komt. En zelfs in dat laatste stukje koelt het water nog zo'n 1 graad af.

Ik kan me wel vinden in je theorie, had inderdaad ook zoiets bedacht maar jij schrijft het lekker helder op. En gelukkig doet de zetgroep wat deze moet doen: dempen en nivelleren.

Ik weet eerlijk gezegd ook niet wat het uitmaakt voor de smaak in je koffie, of de bult in de temperatuurcurve nu 4,5C of slechts 2C groot is. Maar in het licht van "temperature profiling" is het wel interessant. En als die forse bult betekent dat je op 97C uitkomt zou je koffie kunnen verbranden.

Ook voor mensen zonder Erics is het verschijnsel waar dit topic over gaat wel interessant, omdat je een stukje langer zal moeten flushen als het water in je reservoir warm is geworden. Je kan dus niet altijd maar een vast aantal seconden aanhouden.
Dat staat verder los van de temperatuurcurve bij het zetten, maar komt wel uit hetzelfde voort: warm of koel water in je reservoir.

Nieuwe meting. Lijkt redelijk consistent met de theorie , hoewel me opvalt hoe dicht-bij-elkaar al die waarden zijn bij het zetten, terwijl groeptemp en watertemp in reservoir steeds best verschillen.

Reservoir: 38C, groep: 93,3C, verloop: van 96,3C naar 92,8C

De zetgroep is nu toch 2ºC hoger. Enig idee hoe dat kan komen? Portafilter erin, of warme keuken oid?

Ja, dat heb ik expres gedaan om te kijken hoeveel invloed dat zou hebben op het eindresultaat. Ik ben van plan om vanavond ook die groepstemperatuur aan te houden, maar dan met koel reservoir-water.

Eigenlijk is die 93,5C wel ongeveer mijn normale rust temperatuur in de winter. Juist die lage 91C groepstemperaturen zijn een beetje geforceerd door op het laatst pas een koude pf in de groep te plaatsen.

Weer een nieuwe meting gedaan (meting B). Ik heb nu 5 metingen in totaal, met steeds een andere combinatie van warm of koel reservoirwater, en warm of koelere groepstemperatuur . Ik zet ze even op een rijtje, met de temperatuur van het reservoir als uitgangspunt:

A:-reservoir: 10C, groep: 91,2C , temperatuur verloopt: van 94,5C naar 91,4C = 3,1
B:-reservoir: 13C, groep: 93,6C , temperatuur verloopt: van 95,4C naar 91,8C = 3,6
C:-reservoir: 26C, groep: 91,9C , temperatuur verloopt: van 95,8C naar 92,0C = 3,8
D:-reservoir: 34C, groep: 91,4C , temperatuur verloopt :van 96,0C naar 91,7C = 4,3
E:-reservoir: 38C, groep: 93,3C , temperatuur verloopt: van 96,3C naar 92,8C = 3,5

Vanzelfsprekend liggen meting A en E het verst uit elkaar (koel+koel tegenover warm+warm), maar het valt me eigenlijk op hoe relatief constant het rechter rijtje eigenlijk is. Dat spreekt voor de E61, denk ik.

Natuurlijk is een groepstemperatuur van 93,5C niet erg hoog, dus wellicht dat ik ook nog eens ga meten met een groepstemperatuur van ongeveer 94,5C, dat is in de zomer niet ongewoon.
Opvallend vind ik meting B: het is de enige waar de eindtemperatuur meer dan 0,5 graad afwijkt van de groepstemperatuur bij aanvang.

Wat me voorlopig wel duidelijk lijkt, is dat niet alleen de groepstemperatuur de temperatuur van het zetwater beïnvloed, maar ook de temperatuur van het water in het reservoir/uit de leiding.

Mja, je theorie is iig niet gefalsifieerd.

Lijkt me dat de vraag uit het begin iig aardig beantwoord is zo? Of willen we nog meer weten?

Nou ja, 5 metingen is nu niet echt wetenschappelijk verantwoord hè?

Nu hoeft dat ook niet, en ik vind de verschillende metingen ook niet "alarmerend", maar ik ben natuurlijk wel nieuwsgierig of anderen soortgelijke bevinden hebben als ik. Dit gaat alleen over mijn machine/omstandigheden en binnen een beperkt temperatuurbereik.

Ik ga snel nog met een hogere groepstemperatuur meten... wordt vervolgd.

...en we zijn weer terug! Nu ziet het staatje er zo uit:


A:-reservoir: 10C, groep: 91,2C , temperatuur verloop: van 94,5C naar 91,4C = -3,1
B:-reservoir: 13C, groep: 93,6C , temperatuur verloop: van 95,4C naar 91,8C = -3,6
C:-reservoir: 26C, groep: 91,9C , temperatuur verloop: van 95,8C naar 92,0C = -3,8
D:-reservoir: 34C, groep: 91,4C , temperatuur verloop :van 96,0C naar 91,7C = -4,3
E:-reservoir: 38C, groep: 93,3C , temperatuur verloop: van 96,3C naar 92,8C = -3,5
F:-reservoir: 39C, groep: 94,7C , temperatuur verloop: van 96,7C naar 93,4C = -3,3

Er lijkt een correlatie tussen reservoirtemperatuur en begintemperatuur, en tussen groepstemperatuur en eindtemperatuur te zitten. Meting B is de enige afwijking, en die kan komen door b.v. iets andere flush of wachttijd.

Leuk, staatjes! :
Als we de volgorde van de Reservoirtemperatuur en de Begintemperatuur naast elkaar zetten, van laag naar hoog:

R -B
A -A
B -B
C -C
D -D
E -E
F -F

Die komen dus volledig overeen. Doen we dat voor de Groepstemperatuur en de Eindtemperatuur dan krijg je die afwijkende B, maar voor de rest is de volgorde gelijk:

G -E
A-A
D-D
C-B
E-C
B-E
F-F

Vind ik toch best opvallend.