Koffiepraat.nl forum over koffie, espresso, filterkoffie, horeca en technieken

Ik begrijp hieruit dat ik een andere flush doe dan jij. Ik begrijp niet helemaal wat je met deze zin bedoelt: "Ik flush altijd een seconde of 3-4 tot de top van de temperatuur op Eric's. Vervolgens laat ik hem ongeveer 30 seconde teruglopen alvorens ik de shot trek."

Als ik je staatje onderaan zie, begrijp ik daaruit dat je stopt met flushen als het water ongeveer 96C is. Ikzelf flush door totdat het water 91C. Opvallend, omdat de temperaturen in jouw staatje juist wat lager liggen dan de mijne?!
Ook opvallend dat het verloop in shot-temperatuur bij jou kleiner is. Causaal verband?

Als je het water lang in een warme machine laat staan, wordt het bij jou dan niet heter dan 24C, of komt dat omdat je toch niet al te lang van tevoren het reservoir hebt bijgevuld?
En lukt het jou ook om eens met een hetere groep te werken? (gewoon een pannenlap er op leggen).

Ik zal eens flushen als Erik, kijken wat er dan gebeurd. Kortom: er moet weer geëxperimenteerd worden!

Bij het flushen loopt eerst de temperatuur op om vervolgens stabiel te blijven en een paar seconden erna te zakken. Als ik tot 91C moet flushen dan kost dit zo'n 250ml water per keer (bij pstat 0,9 en 1,2 gelijk). Wanneer bij het flushen de temperatuur stopt met oplopen (ongeveer 3-4 seconden) dan stop ik ook met flushen. Dit geeft bij mij hetzelfde resultaat als lang flushen tot 91C. Alleen moet ik dan elke keer de tank bijvullen.

Idee van mij hierachter is dat alleen het water in de HX te warm is. Als je lang flusht dan loopt de temp wel terug maar eer je een shot trekt is de boiler weer op druk en word het water vol verwarmt. Wanneer je alleen het veel te hete water er uit flusht zal de boilerdruk ook zakken door het koude water en als je je shot trekt is het uiteindelijk ook weer hetzelfde verhaal. Enige voordeel van lang flushen zou dan zijn om de groeptemperatuur wat te verlagen, maar aangezien deze bij mij toch niet te hoog is zie ik hier niet de noodzaak van in.

Wat ook apart is aan mijn machine is dat de pstat wel de initiële idle temp bepaald (89C bij 0,9 en 93,5C bij 1,2) maar na een aantal keren een shot trekken zakt deze gewoon naar een paar graden lager, ook als de machine een half uur/uur niks heeft gedaan. Vaak naar 89-90C en soms op 91C waar deze bij 0,9 vaak op 89C bleef hangen. De max temperatuur na 3 seconden flushen is dan wel wat hoger.

Ik zal vanmiddag/vanavond weer wat testresultaten noteren.

Mijn watertemperatuur in de tank was na dik een uur nog niet warmer dan de max meting van 23C. Er zat wel tegen de 3L water in. Wellicht is met iets minder water proberen. Blijkbaar warmt deze dus niet heel erg op.

Ik zal ook weer is een theedoek over de groep leggen. Meestal idled die dan op 95,4C. Dit gebruik ik wel vaker als die wat sneller warm moet worden.

Oké, dus je flushed vrij snel tot ongeveer 96C en trekt dan meteen een shot? De z.g. "flush 'n go" methode, zeg maar.

Dat idlen op een lagere temperatuur...., betekent dat niet dat je pressostaat dan niet meer op 1,2 staat? Kan zijn dat die het langzaam laat afweten en niet elke keer netjes tussen 1,0 en 1,2 schakelt. Ik heb het idee dat dit bij mij (ook) gaande is. De dode band was eerst ook 0,2, maar tegenwoordig lijkt het richting 0,3 te gaan.

Ik gebruik geen flush & go. Na het flushen wacht ik ongeveer 30-40 seconden voordat ik een shot trek.

Mijn pressostat is vorige maand vervangen door een nieuwe dus die zou goed moeten zijn. Hij schakelt aan bij 0,95 en stopt bij 1,15 en piekt dan op 1,2. Dit doet hij constant en zeer voorspelbaar. Geen spastische bewegingen. Altijd erg netjes maar toch na de initiële 93,5C altijd terugzakken naar ongeveer 90-91C na gebruik en dan lange tijd rust. Met een theedoek over de groep gaat hij wel naar 95,4C en als ik deze er dan af haal en lang wacht wel weer 93,5C idle.

Grappig hoe anders jouw machine werkt dan de mijne. En ik heb even geen verklaring voor dat rare idle-gedrag.

Heb net geflushed tot 95C, scheelt behoorlijk in water. Water in de tank zal niet al te warm zijn geweest en de groepstemperatuur was 92,5C. Ik kwam zo uit bij een begintemperatuur van de shot van 96C, dalend naar 93,5C.

Dat vind ik redelijk hoog (als de groepstemperatuur in de zomer hoger zit kom ik denk ik in de problemen, en wat als het water in de tank warmer is?), maar meteen is het verloop niet 3,5C, maar "slechts" 2,5C. De minder afgekoelde groep zal daarvoor verantwoordelijk zijn.

Leuk om te lezen dat je mijn manier hebt geprobeerd en dat het nagenoeg hetzelfde resultaat geeft. Wellicht heeft dat meer effect dan het effect van het water in de tank. Hier zijn mijn volgende metingen. Het water in mijn tank wil niet warmer worden ook al is hij half gevuld en staat de machine 2 uur aan.

Voor een aantal metingen heb ik een theedoek gebruikt om de groep extra op te warmen. Één shot bijna verbrand maar wilde niet langer flushen om de resultaten gelijk te houden. Blijkbaar is 98,6C op Eric's nog net niet hoog genoeg om de boel te verbranden. Denk alleen dat het niet veel scheelde.

E:-reservoir: 21C, groep: 90,5C , temperatuur verloop: van 92,6C naar 90,3C = -2,3
F:-reservoir: 21C, groep: 89,6C , temperatuur verloop: van 91,8C naar 89,5C = -2,3
G:-reservoir: 22C, groep: 95,0C , temperatuur verloop: van 97,0C naar 94,5C = -2,5
H:-reservoir: 14C, groep: 96,7C , temperatuur verloop: van 98,6C naar 96,2C = -2,4
I:-reservoir: 14C, groep: 94,1C , temperatuur verloop: van 98,5C naar 95,3C = -3,2

Ik heb het ook nog uitgebreider gedaan. Hieronder mijn bevindingen door | gescheiden:

Temp water, Idle emp, Temp stop flush, Starttemp shot, Piektemp shot, Stabilisatietemp shot, Eindtemp shot:

21 | 90,5 | 94,2 | 90,9 | 92,6 | 91,6 | 90,3
21 | 89,6 | 93,0 | 89,8 | 91,8 | 91,0 | 89,5
22 | 95,0 | 98,5 | 95,0 | 97,0 | 95,5 | 94,5
14 | 96,7 | 99,5 | 96,5 | 98,6 | 97,0 | 96,2
14 | 94,1 | 99,1 | 96,1 | 98,5 | 96,8 | 95,3

Machtig mooi om te lezen. Verrassend dat het zo weinig uitmaakt, water ongeveer 10 graden in de bak of vier keer zo warm. Pracht systeem, met zoveel factoren die de boel kunnen beïnvloeden en in theorie, als ze allemaal averechts zouden werken, bijna geen kans op een goeie kop koffie aan het andere uiteinde. Maar zie, in de praktijk lijken al die factoren aan de al lang geleden uitgedokterde machine elkaar redelijk in toom te houden. Water kan zoveel energie opnemen en koper kan het zo razendsnel doorgeven, da's ook een mooie combinatie. Ik zal ook eens een thermometer in het waterreservoir hangen. Mooiste zou zijn een driekanaals-datalogger zodat drie meetpunten (reservoir, cam chamber, zetgroep onder filterbakje) in een en dezelfde grafiek kunnen.

In zekere zin is zo'n E61 een low-tech oplossing: gooi er flink veel brons tegenaan met al z'n thermische massa (mooie term vind ik dat), en het komt wel goed.
Hoewel die begintemperatuur van het water in de tank dus wel invloed heeft, wordt alles ook wel weer redelijk mooi glad gestreken. De flush lijkt minstens zo veel/weinig invloed te hebben (en daarom vind ik de Erics toch wel zo fijn). Maar de E61 staat dus niet voor niets voor "vergevingsgezind".

Zo'n triple datalogger zou natuurlijk wel heel cool zijn! Maakt ook dat het allemaal wat betrouwbaarder wordt. Want "wetenschappelijk verantwoord" zijn deze metingen vanzelfsprekend allerminst, hoewel ze wel een goede indicatie lijken te geven (en dat is eigenlijk genoeg voor mij).

Maar gecompliceerd wordt het ook wel, zo'n meetstation..... En dan niet vergeten te noteren hoe de koffie smaakte, want daar gaat het uiteindelijk allemaal om, nietwaar?