[Mod]Een mooi eindverslag van een renovatie, onderdeel van: Renovatie La Cimbali Junior D/1 naar decenniumproef
Bericht door turboyeast » wo 27 maart 2013, 14:58
Hallo allemaal,
Zo, deze renovatie zit erop. Ik durf met een gerust hart te zeggen dat deze machine weer deceniumproef is en dus weer zeker 10 jaar meegaat. Ik had mijn project beter “renovatie Cimbali jr – een odessey” kunnen noemen, want dit project heeft me gebracht langs pressorstaten, citroenzuur, zandstralen, poedercoaten, zacht/hard solderen, plaatmoeren, speednuts, RAL2004, kabelschoentjes, stroomkringen, heat exchangers, Christine Le Duc, vibratiepompen, ionenwisselaars, magneetkleppen, vacuumbreakers etc. etc. Allemaal nieuwe onderwerpen, waarin ik me in meer of mindere mate thuis heb moeten maken.
Het was een leuk project –een mooi project, dat me veel geleerd en veel goeds gebracht heeft. Ik durf zelfs te beweren dat het me veranderd heeft...zelfverzekerder, sterker, dapperder...tja, misschien zelfs meer een echte man (ik moet mijn vriendin er bij gelegenheid eens naar vragen).
Dat gun je in deze tijd van crisis en weemoed natuurlijk iedereen, en ik kan daarom iedereen met een belangstelling in techniek en koffie zo’n project aanraden. Het leuke van zo’n renovatie is tevens dat de echte lol pas daarna begint, namelijk “the art of espresso making – and drinking” (een complete nieuwe wereld).
Om te voorkomen dat de (naieve) enthousiaste beginner meteen in een aantal valkuilen trapt, volgt hierbij een nabeschouwing met de belangrijkste “lessons learned”. Ik doe hierbij geen poging om volledig te zijn, maar probeer de belangrijkste elementen bescheiden aandacht te geven.
Orientatie op de aankoop:
Probeer een beeld te krijgen op de beschikbaarheid van reserveonderdelen van het model machine. Er zijn verschillende bronnen, maar een telefoontje naar Peter van de Weerd (Kafko) kan nuttige informatie opleveren en hij levert snel en betrouwbaar. Dit is onmisbaar bij een renovatieproject. Probeer tevens een beeld te krijgen van de leeftijd van de machine. Is deze ouder dan 10 jaar, dan moet waarschijnlijk de vibratiepomp en de pressorstaat vervangen worden (kosten ~80 euro). Verwerk deze kosten in een voorlopige begroting en beoordeel of je niet de huidige marktwaarde van de machine (ernstig) overschrijdt (blijft een persoonlijke keuze of dit een probleem is of niet).
De aankoop:
Vraag naar (periodiek) onderhoud en -belangrijk- of je “onder de motorkap” van de machine mag kijken (neem een zaklampje/schroevendraaiers mee). Termen zoals periodiek backflushen (met Caffiza) zijn goed nieuws. Je kunt een beeld van onderhoud krijgen door op het zeefje van de zetgroep te kijken of onder het bakje in de portafilter. Zwartheid is rechtevenredig met gebrek aan onderhoud....Staar je hier echter niet blind op, want als de machine uit elkaar ligt maak je met soda en Caffiza alles eenvoudig schoon. Belangrijkste is om goed te zoeken naar lekkages en met name op (en rond) de ketel. Een lekkage is te herkennen door een groene afzetting van kopercarbonaat/hydroxide. Als je zoiets ziet moet je heel alert zijn en bekijken of het lekkende water schade heeft aangericht (kijk op de bodemplaat naar roest). Een scheur in de boiler kan ernstig zijn omdat het repareren van de schade meer kan kosten dan de marktwaarde van de machine (lees: schroot). Vraag of de machine droog en vorstvrij is weggezet. Vorst kan namelijk grote schade aan o.a. de boiler en HX opleveren. Het beste is uiteraard om de machine werkend te kunnen beoordelen...(wordt bijvoorbeeld het element wel warm?).
Demonteren:
Probeer “exploded views” te krijgen van de machine. Webpagina’s zoals homebarista zijn een goede bron. Samen met foto’s van iedere demontagestap zijn de exploded views handig bij het opbouwen van de machine. Het kan soms erg lastig zijn om koperen koppelingen los te krijgen van de boiler. Ben voorzichtig want een (haar)scheur in de boiler is ongeveer het ergste dat je kan gebeuren. Als de koppeling niet los komt, kun je proberen het zaakje een nachtje in een citroenzuuroplossing te leggen. Een andere optie is om met een injectienaald zo’n citroenzuuroplossing in de koppeling te spuiten (let op je ogen) en onder zwaartekracht geduld te hebben.
Schoonmaken:
Een dremel kan een belangrijk instrument zijn bij het schoonmaken. Plekjes waar je niet goed bijkomt, kun je met een dremeltje erg goed schoonkrijgen. Investeer daarom in zo’n apparaatje (~30 euro op marktplaats). Het beste kun je koperen onderdelen die in contact zijn gekomen met koffieextract eerst voorreinigen in kokende soda en als het daarna nog niet schoon is, kun je het nog een nachtje in de Caffiza plaatsen. Om te ontkalken gebruik je citroenzuur met een concentratie van 200 gram op een liter water (20%). Citroenzuur is verkrijgbaar bij de Toko of Brouwmarkt. Let op: citroenzuur is niet goed voor aluminium en electolytisch aangebrachte metalen zoals nikkel en chroom (een paar uur is geen probleem). Spoel alles goed na met water, want zuur blijft anders gewoon doorwerken....Als je ervoor kiest om je frame te laten zandstralen en spuiten, kun je het beste alle oude schroefjes en boutjes in het frame laten zitten, want anders moet je na het spuiten alle draad natappen. Ik zou sowieso alle schroefjes en boutjes vervangen door RVS inbusboutjes omdat dit er mooi uitziet en niet veel kost.
Opbouwen:
Zorg dat je een revisiesetje aan rubbertjes en afdichtringen hebt (kosten ongeveer 30 eur, vraag Peter van de Waard). Als de onderdelen schoon zijn, kun je meteen de rubbers vervangen. Bij het opbouwen kun je het beste zo min mogelijk gebruik maken van teflontape. Flardjes teflontape kunnen namelijk belangrijke leidingen verstoppen. Draai de koppelingen handvast en daarna met een (steek)sleutel een kwart erbij (vast=vast). Zet alle draad lekker in het siliconenvet zodat het allemaal soepel vasttrekt. In mijn model Cimbali zaten aardig wat plaatmoeren op het frame. Achteraf beschouwd had ik beter blindklinkmoeren kunnen gebruiken, omdat deze goedkoper zijn (0.20 eur). Je hebt hiervoor wel een speciale blindklinkmoertang nodig. Om de stemming erin te houden kun je een aantal buitenlanders vragen dit snel uit te spreken...”blindklinkmoertang”. Tenslotte, kun je het beste je HX machine met een waterontharder uitrusten. Je kunt je waterhardheid opzoeken op de website van de leverancier van je drinkwater. Een ionenwisselaar hoeft niet duur te zijn (op marktplaats 25-50 eur) en kan je later veel (ontkalk)werk besparen.
Goed, dit was een bescheiden nabeschouwing op een kleine 3 maanden werk aan mijn Cimbali junior D/1. Misschien heeft iemand er nog iets aan –voor nu of in de toekomst. Uiteraard is het onmogelijk om helemaal volledig te zijn, en indien andere doorgewinterde cracks menen dat ze iets belangrijks kunnen en willen toevoegen zijn ze uiteraard van harte welkom. Een paar foto’s en een filmpje van de machine houden jullie nog tegoed, want eerst moet de polijstmachine nog over de RVS buitenkappen.
Nu is het tijd voor “the art of espresso making – and drinking”….ik zie jullie wel weer, misschien wel op hetzelfde terrasje in Nijmegen...(let op iets in de kleur RAL2004).
Cheerio, TY
Een mooi eindverslag van een renovatie
1La Scala Butterfly (+ Erics E61 thermometer), Mazzer Major, Gaggia Factory 106 met Tije's koelring, vier tampers (Vlak, American curve, Eurocurve), Gene Café, Aeropress, Kyocera CM-45, ROK-Grinder