Koffiepraat.nl forum over koffie, espresso, filterkoffie, horeca en technieken

Vandaag mijn gloednieuwe (1 maand oud) Cremina voor het eerst schoongemaakt. Toen ik hiermee bezig was bedacht ik me dat dit klusje voor elke espressomachine hetzelfde is en erg belangrijk, en belangrijker nog volgens mij hier nooit heel uitgebreid beschreven met het hoe en wat. Wellicht dat deze post sticky-waardig is.

Na iets minder dan een maand gebruik van mijn Cremina merkte ik dat de koffie een stuk minder begon te smaken. Dit merkte ik vooral in de afdronk die naar oude koffie smaakte in plaats van de afdronk die ik van die boon gewend was. Doordat ik een aantal machines heb gehad en veel gesleuteld hieraan wist ik dat de oorzaak waarschijnlijk in oude koffie achter het douchescherm lag. Dit gebeurd namelijk bij alle koffiemachines. Ik flush de groep zelfs na elke sessie om het geheel goed schoon te houden.

Bij een E-61 of andere pompmachine wordt de overdruk door de groep heen uit het 3-wegventiel afgevoerd. Hierdoor gaat koffiewater door de groep heen en is er de noodzaak om regelmatig te backflushen. Backflushen werkt echter, bij lange na, niet goed genoeg om de koffieresten tussen de 2 lagen van het douchescherm vandaan te halen. Ook op het gedeelte daarachter, de dispersion screw, blijft een soort asachtige laag koffieresten achter. Bij een hevel gebeurd dit minder snel omdat de koffie niet zo door de groep heen getrokken wordt. Echter ook hier verzameld zich oude koffie achter het douchescherm maar dan met wat vet van de piston.

Hieronder wat foto's van het douchescherm en de onderkant van de piston van de hevel. Bij de piston zie je een combinatie van vet en koffie waar dit bij een pompmachine een zwarte asachtige laag is. De piston van de hevel kan hier ook worden gezien als de disperion screw of onderkant van de E-61 groep.





De oplossing voor dit alles is het weken van het douchescherm in backflushmiddel en het schoonvegen van de groep met een stukje keukenrol of doekje gedept in water met backflushmiddel. Het douchescherm ongeveer een half uur laten weken en daar schoonspoelen en weer even een kwartier laten weken. Hierdoor wordt het douchescherm en de onderkant van de groep weer goed schoon en gaat de kwaliteit van de koffie met stappen vooruit.

Voor het verwijderen van het douchescherm maak ik altijd gebruik van een platte schroevendraaier. Hierbij ook even een voorbeeldfilmpje met daarna mijn uitleg (http://www.youtube.com/watch?v=wSubeD9nGrg). De manier die ik gebruik vind ik persoonlijk makkelijker. Het principe is hetzelfde als in het filmpje maar dan de machine rechtop laten staan en zorgen dat deze goed warm is. Dit werk dus het liefst doen als de machine volledig opgewarmd is. Reden is namelijk dat de groepsring er vele malen makkelijker uit komt wanneer de machine warm is dan wanneer deze koud is. Gebruik eventueel een doek om tussen de onderkant van het groepshoofd en de schroevendraaier te leggen om eventuele beschadigingen op de groep tegen te gaan.

Om het douchescherm met groepsring terug te plaatsen gebruik ik ook mijn eigen methode die wel heel erg makkelijk werkt. Doe de groepsring weer om het douchescherm. Let hierbij op dat er in één kant het de groepsring afgeronde hoeken aan de binnenzijde van de groepsring. Het douchescherm moet er vanaf die kan door zodat de lip op de bovenkant van het douchescherm in de afgeronde hoek valt. Plaats het geheel op een portafilter zonder filterbakje en duw deze het eerste gedeelte rechtstandig omhoog de groep in. Zodra deze enigszins in de groep valt draai je het portafilter zoals gewoonlijk in de groep. Vervolgens het portafilter verwijderen en het filterbakje erin en deze in de groep draaien om het laatste stukje vast te draaien.

Dit alles is een belangrijke handeling in het onderhoud van elke espressomachine en moet eigenlijk toch wel minimaal eens per maand worden uitgevoerd om de smaak van de koffie optimaal te houden. Wanneer je dit 2 keer hebt gedaan is het verwijderen van het douchescherm een klusje van 10 seconden en het terugzetten ook. Ik hoop dat veel beginners in de wereld van de espresso hier wat van kunnen leren en wellicht dat de oude rotten ook nog wat kunnen leren over de technieken.

Ik dacht dat het goed zou zijn om daar even naar te kijken, zeker 4 maanden niet gedaan zie hier voor de rommel die ik vond, ik heb wel HX hevelmachine met vaste wateraansluiting.



Eerlijkheidshalve moet ik wel vermelden dat ik een 24mm diep blindfilter heb waar ik eens in de 14 dagen een pil ingooi en dan met heet water blindfiltert, dit laat ik een nacht staan met de hevel omhoog alleen duurt dit een hele poos voordat die dan ook omhoog staat.

De volgende ochtend flink doorspoelen en aanvullend 2 x een maling/zetsel weggooien.

Hi Erik,

Het verbaast me dat je je Cremina zo gemakkelijk van zijn douchscherm en groepsring ontdoet. Zelf gebruik ik altijd de methode van Doug van orphanespresso.com, die uitgelegd wordt in deze video http://www.youtube.com/watch?v=3h_lpMKi7x0. Daarbij sneuvelt nogal eens de groepsring, die ik dan prompt moet vervangen. Zou de oplossing inderdaad gelegen liggen in het demonteren van de groep wanneer deze opgewarmd is? Kun je bevestigen dat de groepsring er dan inderdaad veel vlotter en onbeschadigd uitkomt?

Franky

@Franky: Deze methode werkt niet voor de Cremina. Daar haal ik de groep los en gebruik ik ook de methode van Doug van OE. Ik heb bij hun ook een ouderwetse zwarte groepsring gekocht en die gaat niet kapot. De nieuwe groepsringen van de Cremina zijn erg zacht en breken snel.

Vorige week heb ik met de baas van Olympia en de importeur van de Benelux gesproken en dit euvel behandeld. Dit alles inclusief uitleg naar hem gemaild en hij gaat kijken of ze weer terug kunnen gaan naar de oude stijl groepsringen. Hij vond mijn uitleg en redenen erg goed.

Een kleine aanvulling op deze post van Erik om te laten zien hoe eenvoudig het is om bij een E61 groep de doucheplaat en groepring te verwijderen voor schoonmaken of vervangen en weer terug te plaatsen. Deze handeling heb ik van Erik trouwens. De groep is opgewarmd waardoor de rubber groepring zich veel makkelijker laat losmaken en weer terug laat plaatsen. Omdat dit best wel belangrijk is en er toch nog mensen zijn die niet weten hoe makkelijk het is heb ik er een clipje van gemaakt. Iedereen heeft recht een schone groep!

Ik kon aanvankelijk mijn ogen nauwelijks geloven: hij haalt het scherm gewoon met z'n vingers los?!

In tweede instantie zag ik pas dat je daadwerkelijk wel een schroevendraaiertje in de groef van de douche zet .

Ja, dat vroeg ik me ook nog af inderdaad, of dat wel duidelijk was. Zal van de week wel een keer een nieuw filmpje maken waar het duidelijker te zien is.....kan ik mooi even hobby-en met de video editing software.

Rrrright... schiet mij maar lek Bob! Dit ziet er wel heel simpel uit!
Sterker nog, het lijkt simpeler dan het is. Heb afgelopen week stuk of wat filmpjes zitten bekijken, via links Erik en andere. vanavond poging 2 gedaan.. En niet gelukt
Het ´enge´ is dat het de eerste poging helemaal niet lukte, niets gaf mee, of leek mee te kunnen geven, hele groep leek wel massief. Zou je kunnen denken dat het dermate smerig is dat het extreem vastgekoekt zit... Maar ik zie door de douche nog wel een mooi schoon-´achtig´ schermpje zitten.

Handleiding er maar eens bij gepakt en...... tot mijn verbazing, uberhaupt geen uitleg over verwijderen. Uiteraard wel over het reinigen van de groep, enerzijds met backflush, anderzijds ´extern´. Maar dan alleen op een wiggle manier met blindfilter en daarna schoonpoetsen met schuursponsje.
Zat me niet lekker en zojuist poging 2 aangegaan na wat verder te hebben ingelezen en gekeken. Toch weer mission aborted, ik lijk veel te veel te moeten forceren en ben bang dat ik iets (onherstelbaar) ga slopen.

Heb foto´s bijgevoegd met pijlen. Wie wordt er wijs uit en kan mij wijzer maken?!?!
Bij welke kleur zet ik de schroevendraaier(s) ertussen?

p.s. voor de good feeling toch maar even de maler grondig gereinigd, was ook weer eens nodig. Toch een goed gevoel dit weekend (maar ook aanstaande ´zorg´ want schijven zijn bijna op)

Op het filmpje is mijn BFC en ook met de andere BFC was het geen probleem. Is je machine/groep wel opgewarmd wanneer je de boel los probeert te krijgen? De rubberen ring is dan zacht en veel makkelijker los te krijgen. Dat is echt een must!

Daar waar de rode pijl staat moet je een schroevedraaiertje of lepetje plaatsen zodat je kunt "hefbomen" op de rand van de E61 groep. Volgens mij heb jij niet een randje op die plek op je douchescherm? Zoals bij deze:

Nou ik heb mijn machine (ECM Techika) al bijna twee jaar dus na het lezen van Eriks bericht dacht ik dat het inderdaad een goed idee zou zijn om ook eens het douchescherm er weer eens af te halen. Blijkbaar heeft het altijd netjes backflushen zijn werk gedaan want ik vond de staat van de groep alles meevallen. Zie hier direct na het openen, nog voor het schoonmaken dus.



En hier de achterkant van het douchescherm.



Het enige waar het niet helemaal schoon was, was achter het randje waar het portafilter in vast gedraaid wordt. Een kleine veeg met keukenpapier gaf het volgende resultaat.




Maar nu alles lekker gepoetst en geweekt in backflush middel dus weer helemaal schoon. Ik ga gelijk maar weer even een bakkie zetten. Net verse Indonesië Mandheling gehaald bij Boon in Den Haag.

Overigens is het openwippen van het douchescherm echt een fluitje van een cent! Maar misschien als je het heel lang niet doet, dat het dan allemaal wat aankoekt en dan wordt het wel wrikken ja. Heb dat zelf gehad met een oude horecabak van een vriend van me. Een Tweegroeps Rode Pelikaan was dat. Als je dat eenmaal eens hebt gezien en schoongebikt dan ga je vanzelf je machine wel beter onderhouden!